Δευτέρα 16 Απριλίου 2018

ΑΝΑΛΥΣΗ - Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΟΥΝΙΤΩΝ-ΣΙΙΤΩΝ: Η ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Με αφορμή προσφατα δημοσιεύματα στον τύπο και αναλύσεις στα ΜΜΕ για την πρόσφατη περιορισμένης κλίμακας στρατιωτική επίθεση των Δυτικών κατά του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, εκθέτω τη δική μου οπτική πάνω στο ζήτημα. Επειδή η αλήθεια στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι σαν ψήγματα χρυσού κρυμμένα κάτω από τόνους ψεμάτων, για να μπορεί κανείς να διακρίνει πίσω από το προπέτασμα καπνού το τι πραγματικά συμβαίνει στη Συρία, και κυρίως ΓΙΑΤΙ συμβαίνει, θα πρέπει να παρατηρεί με τη μέγιστη προσοχή τι λέει, τι υπαινίσσεται και τι πράττει το Ισραήλ, διότι αυτό είναι που κινεί όλα τα νήματα στη Μέση Ανατολή, ακόμα και όταν δείχνει να μην εμπλέκεται άμεσα στις εξελίξεις. 
Φαινομενικά αυτό που συμβαίνει στη Συρία από το 2011 μέχρι σήμερα αποτελεί μέρος του ευρύτερου μουσουλμανικού εμφυλίου πολέμου μεταξύ σουνιτών και σιιτών που διεξάγεται επί χρόνια σε διάφορα μέτωπα. Στον πόλεμο αυτό ο οποίος έχει στόχο την επαναχάραξη των συνόρων στην περιοχή έναν αιώνα μετά την κατάρρευση εκείνων που είχαν προκύψει από τη γαλλοβρετανική Συμφωνία Σάικς-Πικό το 1916, ο ένας άξονας είναι ο σουνιτικός που διαμορφώνεται από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιορδανία, την Αίγυπτο και φυσικά την «τρομοκρατική» οργάνωση ISIS. Ο άλλος άξονας είναι ο σιιτικός που αποτελείται από το Ιράν και τους δορυφόρους του, δηλαδή τη σιιτική κυβέρνηση του Ιράκ, το αλαουιτικό καθεστώς Άσαντ στη Συρία, τη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ στον Λίβανο και τους σιίτες αντάρτες Χούτι στην Υεμένη. Χωρίς την ενεργό στήριξη του Ιράν με χρήματα, όπλα και εθελοντές, ο Άσαντ θα είχε καταρρεύσει μέσα στα πρώτα δύο χρόνια της επανάστασης. 

Με τους σιίτες συντάσσεται και η Ρωσία του Πούτιν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα στρατηγικά της συμφέροντα ταυτίζονται απολύτως με εκείνα του Ιράν. Ο Πούτιν δεν ενεπλάκη στον συριακό εμφύλιο επειδή συμπαθεί κάποια από τις δύο πλευρές (η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία έχει γενικά πρόβλημα με τους εξτρεμιστές σουνίτες του Καυκάσου). Γενικά, κάθε μέρος που εμπλέκεται στον μουσουλμανικό εμφύλιο πολεμάει για τους δικούς του ξεχωριστούς λόγους. Το ISIS πολεμάει με το όνειρο εγκαθίδρυσης ενός νέου χαλιφάτου. Η Αλ Κάιντα πολεμάει για να διώξει τους Σταυροφόρους από τη γη του Ισλάμ. Οι Τούρκοι που είναι μεν σουνίτες συμμαχούν με Ιρανούς και Ρώσους για να μην προκύψει κουρδικό κράτος στη γειτονιά τους. Ο Άσαντ πολεμάει για την επιβίωση τη δική του και του καθεστώτος του. Ο Πούτιν πολεμάει για τη σπουδαία ναυτική βάση της Ταρτούς, τη μοναδική που έχει απομείνει στη Μεσόγειο για να εξυπηρετεί τα ρωσικά πολεμικά πλοία. Το Ιράν μάχεται για να διατηρήσει την αλυσίδα των «θυγατρικών» του που το συνδέει με τη Χεζμπολάχ. Και η Χεζμπολάχ αγωνίζεται για να μην αποκοπεί από τον υπόλοιπο σιιτικό κόσμο.

Μέχρι εδώ οι αντίπαλες πλευρές του μουσουλμανικού εμφυλίου δείχνουν αρκετά ξεκάθαρες αφού χωρίζονται από δογματικές θρησκευτικές διαφορές. Το μπέρδεμα ξεκινάει από το γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια το Ισραήλ θεωρεί (για διάφορους λόγους) το Ιράν ως την υπ' αριθμόν 1 «υπαρξιακή απειλή» εναντίον του. Και όταν το Ισραήλ νιώθει πως απειλείται, ούτε αστειεύεται, ούτε διστάζει μπροστά σε τίποτα. Είναι αναμφίβολα ο ισχυρότερος παίκτης της Μέσης Ανατολής παρ’ όλο που μέχρι τώρα δεν έχει εμπλακεί σε σοβαρές πολεμικές επιχειρήσεις στον μουσουλμανικό εμφύλιο. Για τους Ισραηλινούς το Ιράν είναι μία φοβερά επικίνδυνη εχθρική ανερχόμενη δύναμη με 70 εκατομμύρια πληθυσμό, με πλούσιους πλουτοπαραγωγικούς πόρους, με ευφυείς ανθρώπους και υψηλής ποιότητας επιστημονικό δυναμικό (οι Ιρανοί δεν είναι Άραβες), και αποφασισμένη να μην υποστεί ποτέ ξανά μία επίθεση εναντίον της όπως ο πόλεμος Ιράκ-Ιράν το 1980-88. Οι Ιρανοί που έχασαν ένα εκατομμύριο άτομα σε εκείνον τον πόλεμο, αντελήφθησαν πως η εθνική τους ασφάλεια θα πρέπει να οικοδομηθεί με διαδοχικά στρατηγικά αναχώματα μακριά από τα σύνορά τους. Αυτός είναι ο λόγος που έχουν χτίσει μεθοδικά και αποτελεσματικά την αλυσίδα των «υποκαταστημάτων» τους από τη δυτική τους μεθόριο μέχρι τη Μεσόγειο (όπου βρίσκεται η Χεζμπολάχ του Λιβάνου). Το σπάσιμο αυτής της αλυσίδας που αποτελεί το μακρύ χέρι του Ιράν, είναι θέμα ζωής και θανάτου για το Ισραήλ. 
 
Όπως συμβαίνει πολύ συχνά τις τελευταίες δεκαετίες, το Ισραήλ προτιμάει να κάνει τις «βρώμικες» δουλειές του μέσω αντιπροσώπων και να μην εμπλέκεται άμεσα το ίδιο, παρά μόνο όταν προκύπτει επείγουσα ανάγκη. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγει τόσο τις απώλειες και την οικονομική φθορά, όσο και το να δείχνει υπερβολικά φιλοπόλεμο στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Στον μουσουλμανικό εμφύλιο το Ισραήλ έχει επιλέξει πλευρά σύμφωνα με το ρητό «ο εχθρός του εχθρού μου, είναι φίλος μου». Συνεπώς στηρίζει αφανώς αλλά ενεργά τον σουνιτικό άξονα. Έτσι εξηγείται το άκρως παράδοξο γεγονός ότι ενώ το ISIS απειλούσε τη Δύση και έστελνε βομβιστές αυτοκτονίας στη Γαλλία, στη Βρετανία, στη Δανία, στη Σουηδία, στην Ολλανδία και στη Γερμανία, δεν έκανε ΠΟΤΕ κάτι ανάλογο σε βάρος του Ισραήλ. Οι κατά τα άλλα αιμοβόροι και αδίστακτοι τζιχαντιστές ούτε καν απειλούν το Ισραήλ αν και είναι κυριολεκτικά έξω από την πόρτα τους και έχει πολύ βεβαρημένο ιστορικό με την καταπίεση των Παλαιστινίων και τους αραβοϊσραηλινούς πολέμους που διεξήγαγε κατά των σουνιτών!
 
Από τον Οκτώβριο του 2015 που η Ρωσία επενέβη στον συριακό πόλεμο ο Άσαντ πήρε το πάνω χέρι και στρίμωξε άσχημα τους σουνίτες αντάρτες. Επιπλέον, η παρουσία ισχυρών ρωσικών δυνάμεων στη Συρία, εφοδιασμένων με υπερσύγχρονα όπλα όπως οι πύραυλοι S-400, έχει εκνευρίσει φοβερά τους Ισραηλινούς διότι παρά τη φαινομενικά αρμονική συνύπαρξη με τους Ρώσους, αντιλαμβάνονται ότι έχουν χάσει προσωρινά την απόλυτη ελευθερία κινήσεων στο στρατιωτικό πεδίο. Είναι φυσικό να θέλουν με κάθε τρόπο την αναχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία το ταχύτερο δυνατό. Η επιθυμητή έκβαση του συριακού εμφυλίου για το Ισραήλ θα ήταν η πτώση του καθεστώτος Άσαντ, αλλά αν αυτό δεν είναι εφικτό, η επ’ άπειρον παράταση του πολέμου επίσης το εξυπηρετεί ώστε να αιμορραγεί ακατάπαυστα το Ιράν. Ωστόσο αυτό που δεν θέλει με τίποτα το Ισραήλ είναι να επικρατήσει ο Άσαντ με τη βοήθεια Ιρανών και Ρώσων, διότι αυτοί είναι που ουσιαστικά πολεμούν για λογαριασμό του. Ο χειρότερος εφιάλτης για το Ισραήλ είναι να δει ένα ωραίο πρωί ιρανικές δυνάμεις «εθελοντών» ανεπτυγμένες στα σύνορά του με τη Συρία στα υψώματα του Γκολάν, και αυτό το ενδεχόμενο είναι έτοιμο να το αποτρέψει πάση θυσία. 
 
Τα τελευταία επτά χρόνια οι Ισραηλινοί παρακολουθούν άγρυπνα την εξέλιξη του συριακού πολέμου, και τουλάχιστον 25 φορές έως τώρα έχουν πραγματοποιήσει αεροπορικές επιδρομές μέσα στη Συρία πλήττοντας ΠΑΝΤΑ στόχους των κυβερνητικών δυνάμεων – με το πρόσχημα ότι με τις αεροπορικές προσβολές εμποδίζουν τη μεταφορά προηγμένων όπλων από το Ιράν στην οργάνωση Χεζμπολάχ. Εφόσον όμως οι «αντιπρόσωποι» του Ισραήλ, δηλαδή το ISIS, η συριακή αντιπολίτευση και οι Κούρδοι, έχουν αποτύχει μέχρι τώρα να κάνουν τη δουλειά στη Συρία για λογαριασμό του, υποχρεώνοντάς το μάλιστα αρκετές φορές να επέμβει μόνο του στρατιωτικά κατά των Ιρανών, έπρεπε να ρίξει στο παιγνίδι τα «βαριά χαρτιά» του, τις πυρηνικές υπερδυνάμεις της Δύσης. Για τους Ισραηλινούς είναι σχεδόν αυτονόητο από το 1990 και μετά ότι οι Αμερικανοί είναι αυτοί που θα πρέπει κατ' αρχήν να κάνουν τη «βρώμικη δουλειά» στο Ιράκ, στη Συρία και στο Ιράν, και το Ισραήλ απλώς να παρατηρεί από μακριά παριστάνοντας το αμέτοχο. Το πρόβλημα για τους Ισραηλινούς είναι πως ακόμα και το πανίσχυρο εβραϊκό λόμπι των ΗΠΑ δυσκολεύεται να σύρει τον Τραμπ προς την επιθυμητή κατεύθυνση, δηλαδή να συντρίψει στρατιωτικά το Ιράν και τους συμμάχους του. Πριν εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ διακήρυττε το δόγμα «Πρώτα η Αμερική!», υποσχόταν πως δεν θα έμπλεκε πλέον τη χώρα σε πολέμους που δεν την αφορούσαν και ότι θα κοίταζε αυστηρά και μόνο τα αμερικανικά συμφέροντα. Έπρεπε λοιπόν να υπάρξει ένα συμβάν που να ταράξει τη διεθνή κοινή γνώμη και να δικαιολογήσει τη στροφή 180 μοιρών του Τραμπ σε ό,τι αφορά το συριακό πρόβλημα. Το αν το καθεστώς Άσαντ χρησιμοποίησε ή όχι χημικά όπλα κατά αμάχων δεν έχει καμία σημασία για τους Ισραηλινούς. Μπορούν κάλλιστα να σκηνοθετούν τέτοια περιστατικά όποτε το κρίνουν απαραίτητο για να κόβουν τα φτερά του Άσαντ και των Ιρανών. 

Η απορία που είναι λογικό να έχει κάθε εχέφρων άνθρωπος για τα αμερικανικά πυραυλικά πλήγματα στη Συρία είναι: ποιο συμφέρον είχαν οι Αμερικανοί να χτυπήσουν το καθεστώς Άσαντ; Η απορία αυτή είναι δικαιολογημένη διότι η απάντηση είναι πως οι Αμερικανοί δεν έχουν απολύτως κανένα συμφέρον για να πράξουν κάτι τέτοιο. Η Συρία ούτε έχει απειλήσει ποτέ τις ΗΠΑ, ούτε αποτελεί κατά καμία έννοια κίνδυνο για τους Αμερικανούς. Τον Αύγουστο του 2013 η διεθνής κοινή γνώμη είχε συγκλονιστεί από τη ρίψη νευροτοξικού αερίου σαρίν εναντίον αμάχων στο προάστιο Γούτα της Δαμασκού, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 1.400 ατόμων. Εφόσον τότε ο Ομπάμα δεν χτύπησε το εγκληματικό καθεστώς του Άσαντ λόγω αντίθεσης του Κογκρέσου, γιατί έσπευσε να το χτυπήσει ο Τραμπ τον Απρίλιο του 2017 εξαιτίας 80 θυμάτων από τα χημικά όπλα και το περασμένο Σάββατο για άλλα 70 θύματα; Τώρα έπιασε ο πόνος τους Δυτικούς για το δράμα του συριακού λαού; Στη Συρία έχουν χάσει τη ζωή τους περίπου 400.000 άνθρωποι και έχουν πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς σχεδόν 11 εκατομμύρια, ο μισός πληθυσμός της χώρας! Οι ίδιοι οι Αμερικανοί σκότωσαν κατά λάθος στη Μοσούλη του Ιράκ πριν λίγους μήνες 200 αμάχους. Άρα το σίγουρο είναι πως δεν έγινε η επίθεση κατά της Συρίας για τα «όμορφα μωρά» που σκοτώθηκαν από το αέριο σαρίν. Εφόσον λοιπόν οι ΗΠΑ δεν έχουν ουσιαστικά κανένα δικό τους στρατηγικό συμφέρον να διακυβεύεται στη Συρία και εφόσον ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι προτεραιότητά του είναι ο πόλεμος κατά του ISIS και ότι δεν τον απασχολεί το αν ο Άσαντ θα παραμείνει στην εξουσία ή όχι, τότε γιατί η Αμερική σύρεται σε έναν πόλεμο 8.000 χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορά της; Είναι ηλίου φαεινότερο  πως ό,τι πράττουν οι Αμερικανοί στη Συρία γίνεται προς όφελος και καθ’ υπόδειξη του σπουδαιότερου συμμάχου που διαθέτουν σε ολόκληρο τον πλανήτη – του Ισραήλ.

Είναι ολοφάνερο ότι η πρόσφατη πυραυλική επίθεση στη Συρία δεν ικανοποίησε το Ισραήλ ούτε ως προς την έκταση ούτε ως προς τη σφοδρότητά της. Φάνηκε έντονα ότι υπήρξε συμπαιγνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν προκειμένου να αποφευχθεί ένα δυσάρεστο ατύχημα μεταξύ τους. Η όλη δράση των Αμερικανών ήταν σαν να έκαναν αγγαρεία. Οι Ρώσοι ήξεραν πότε και πού θα καταφέρονταν τα πλήγματα, ενημέρωσαν τους Σύρους και το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφούν τελικά μερικά άδεια κτήρια. Ωστόσο το Ισραήλ δεν ανέχεται τέτοιου είδους κοροϊδίες. Αυτό που θέλει από τους Αμερικανούς είναι να «τελειώσουν» το καθεστώς Άσαντ και τίποτα λιγότερο. Το επόμενο διάστημα εκτιμώ ότι θα δούμε να κλιμακώνει σε μεγάλο βαθμό την πίεσή του πάνω στην αμερικανική κυβέρνηση. Για όσο καιρό ο Τραμπ δεν συμμορφώνεται προς τις υποδείξεις του λόμπι, θα συνεχίσει να υφίσταται ανελέητο επικοινωνιακό πόλεμο στο εσωτερικό του μέτωπο με βροχή από δήθεν «αποκαλύψεις», «σκάνδαλα», εκβιασμούς, ελεεινά κουτσομπολιά και οτιδήποτε άλλο μπορεί να σκεφτεί ανθρώπου νους προκειμένου να υποκύψει. Τα πυραυλικά πλήγματα στη Συρία ήταν μόνο η αρχή και θεωρώ κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα υπάρξει συνέχεια. Μέχρι πού θα φτάσει η κλιμάκωση δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε ακόμα, αλλά είναι πολύ πιθανό οι Αμερικανοί (κάτω από την αφόρητη πολιτική πίεση του εβραϊκού λόμπι) να αναγκαστούν τελικά να πάνε την υπόθεση μέχρι τέλους – μέχρι την ανατροπή του Άσαντ.

Οι έξοχοι στρατηγικοί εγκέφαλοι του Ισραήλ ωστόσο δεν θα ήταν λογικό να εξαρτώνται απόλυτα από τα καπρίτσια του Τραμπ. Επειδή προέβλεψαν από αρκετά νωρίς το ενδεχόμενο να εγκατασταθεί στον προεδρικό θώκο των ΗΠΑ ένας απρόβλεπτος και αντιδραστικός άνθρωπος που θα τους φέρνει δυσκολίες, φρόντισαν να διαθέτουν και εναλλακτικούς άσους στο μανίκι τους. Το πιο αριστοτεχνικό παρασκηνιακό παιγνίδι τους το έπαιξαν στη Γαλλία όπου κατάφεραν να πείσουν τον γαλλικό λαό να εκλέξει έναν δικό τους άνθρωπο, έναν έως τότε άγνωστο και άσημο υπάλληλο των Ρότσιλντ, ως πρόεδρο της Γαλλίας! Σε όσους δεν τρέφουν αυταπάτες και δεν πιστεύουν τα γελοία παραμύθια που πουλάνε τα αργυρώνητα ΜΜΕ, ήταν σαφές από την αρχή ότι ο Μακρόν εκλέχθηκε με έναν και μόνον σκοπό - να εξυπηρετήσει τα στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ στη Συρία και τον Λίβανο, επειδή οι χώρες αυτές αποτελούν παλιές γαλλικές αποικίες και δήθεν έπιασε τους Γάλλους μεγάλος καημός για το αν δολοφονούνται οι πρώην υπήκοοί τους. Οι υποψιασμένοι που αρέσκονται να ψάχνουν τα πράγματα βαθύτερα, θα θυμούνται ότι μόλις δύο μήνες μετά την εκλογή Μακρόν παραιτήθηκε ο Αρχηγός των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων, ο 60χρονος στρατηγός Πιέρ ντε Βιγιέρ. Η επίσημη αιτιολογία τότε ήταν ότι ο στρατηγός παραιτήθηκε λόγω διαφωνίας με τον Μακρόν για τις αμυντικές δαπάνες της Γαλλίας, αλλά τη θεωρώ τελείως αβάσιμη. Κατά πάσα πιθανότητα ο έμπειρος επαγγελματίας στρατιωτικός αντελήφθη αμέσως ότι ο νέος πρόεδρος σκόπευε να χρησιμοποιήσει τη γαλλική πολεμική μηχανή για να «καθαρίσει» στη Συρία για λογαριασμό του Ισραήλ και δεν ήθελε να έχει κανέναν ρόλο σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο που υποβιβάζει μια πυρηνική υπερδύναμη στο επίπεδο του υπηρετικού προσωπικού ξένων συμφερόντων. 

Για τη συμμετοχή της Βρετανίας στην πυραυλική επίθεση κατά της Συρίας τα πράγματα είναι πιο απλά. Στο πρόσωπο της Τερέζα Μέι το Ισραήλ βρήκε τον «πρόθυμο ηλίθιο» που έτρεξε να κάνει τη δουλειά χωρίς καν να του το ζητήσει κανείς. Η συσχέτιση της υποτιθέμενης επίθεσης με χημικά όπλα στη Συρία με την απόπειρα δολοφονίας του Ρώσου πράκτορα Σκρίπαλ σε βρετανικό έδαφος, μόνο στο μυαλό μιας πολιτικού που βρίσκεται σε απόγνωση για το μέλλον της κυβέρνησής της θα μπορούσε να γεννηθεί. Ούτε οι ίδιοι οι Βρετανοί υπουργοί και βουλευτές δεν κατάλαβαν γιατί συμμετείχε η χώρα τους σε ένα στρατιωτικό χτύπημα στη Μέση Ανατολή.
 
Είναι προφανές ότι ο Πούτιν δεν είναι αφελής και γνωρίζει καλά ποιος είναι το απόλυτο αφεντικό στη Μέση Ανατολή. Γι' αυτό και έπειτα από την πυραυλική επίθεση των Αμερικανών πέρυσι στη Συρία, ο Πούτιν προτίμησε να μιλήσει απευθείας με τον Νετανιάχου αντί να χάσει τον χρόνο του με τον Τραμπ. Άλλωστε η Ρωσία, οι ΗΠΑ και οποιαδήποτε άλλη ξένη δύναμη, είναι απλώς περαστικοί από τη Μέση Ανατολή, ενώ αντιθέτως το Ισραήλ δεν σκοπεύει να φύγει ποτέ από εκεί. Επιπλέον οι Ισραηλινοί έχουν τόσο μεγάλη συσσωρευμένη εμπειρία στην περιοχή έχοντας πολεμήσει επί δεκαετίες τους Άραβες, ώστε γνωρίζουν άριστα πρόσωπα, δυνατότητες και νοοτροπίες, και οι μυστικές υπηρεσίες τους έχουν διεισδύσει παντού και είναι άριστα πληροφορημένες. Άρα είναι λογικό να έχει το Ισραήλ τον πρώτο λόγο στα τεκταινόμενα της Μέσης Ανατολής, και όχι η Ρωσία. Όπως λένε και στην όπερα «η παράσταση δεν τελειώνει αν δεν τραγουδήσει η χοντρή», και στην περίπτωση της Συρίας η «χοντρή» είναι το Ισραήλ. Θεωρώ σίγουρο πως ό,τι κι αν γίνει, όσα χρόνια πολέμου κι αν απαιτηθούν ακόμα, αυτό είναι που θα έχει τον τελευταίο λόγο. Καμία διευθέτηση της Συρίας δεν μπορεί να σταθεί, αν είναι αντίθετη στα στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ - πράγμα που σημαίνει ότι ο Άσαντ είναι ξοφλημένος. Μπορεί μέχρι τώρα να μην έχουν βγει στο Ισραήλ οι κινήσεις που έχει κάνει, αλλά δεν θα σταματήσει να ενεργεί και να βρίσκει εναλλακτικούς τρόπους για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του και να φέρει την κατάσταση στα μέτρα του.